شب یلدا از ویژه‌ شب‌های زمستانی است. مردم درازی این شب را با شب‌نشینی طولانی و سرگرمی‌های متنوع کوتاه می‌کنند. در این شب اعضای خانواده‌ها، دوستان و آشنایان در خانه‌های یکدیگر گرد می‌آیند و آخرین شب پاییز و آغاز «شب چلّه» را تا پاسی از شب گذشته بیدار می‌مانند و اوقات را با آیین‌ها و آدابی خاص می‌گذرانند.



در روزگار کنونی، جشن شب یلدا اهمیت و نقشی بیش از پیش در میان خانواده‌های ایرانی، به ویژه در جوامع شهری و در سرزمین‌های حوزۀ فرهنگ ایرانی، و میان گروه ایرانیان پراکنده در کشورهای اروپایی و آمریکا یافته است و هرسال در برپایی هرچه شکوهمندتر این جشن تلاش‌هایی از سوی علاقه‌مندان به فرهنگ و آیین‌های ایرانی انجام می‌پذیرد. گرایش به پاسداری فرهنگ قومی و ملی و مراسم شب یلدا و توجه و رغبت بسیار به برپایی آنها به صورتی مقبول و مطلوب، جدا از نقش فرهنگی تاریخی و نمادین این آیین‌ها و رسم‌ها در همبستگی ملی و نقش و کارکرد شادی‌آفرینی آنها در میان خانواده‌ها و جوانان، نوعی بازتولید سبک زندگی گذشتۀ نیاکان و از میان بردن گسستگی فرهنگی میان نسل‌ها و تحکیم هویت فرهنگی ملی در فرایند تاریخی این سرزمین است.

کتاب «شب یلدا» در شش فصل به خاستگاه شب یلدا، ریشۀ آیین‌ها و مراسم آن و کارکرد این آیین‌ها در گذشته و اکنون می‌پردازد.

 

 

فصل یکم. میلاد خورشید، مهر و عیسی مسیح

فصل دوم. اسطوره‌های یلدا

فصل سوم. جشن شب چلّه

فصل چهارم. چلّه، نمادسازی‌ها

فصل پنجم. یلدا، آیین‌های پیشواز

فصل ششم. شب‌نشینی، یلدا، آیین‌ها و سرگرمی‌ها

-------------------------------------------------------------------------------------------

کیانی هفت لنگ، کیانوش؛ «پیوندی کهن میان روس و ایران، جشن یلدا یا بزرگداشت تولد خورشید در روسیه»؛ روزنامه شرق، 6/6/1384