دکتر فتانه حاجیلو



مفهوم پایداري:

اولین بار خانم "باربارا وارد 1 " در دهه 1970 وکتاب معروف " تنها یک زمین 2 " از واژه پایداري استفاده کرده است، اما در 1987 بود که این واژه توسط خانم "گرو هارلم برونت لند 3 " به طور رسمی درگزارشی با عنوان "آینده مشترك ما 4 " به کار رفت. این گزارش که به کمیسیون جهانی سازمان ملل متحد در محیط زیست و توسعه ارائه شد رابطه بین توسعه و موضوعات محیط زیستی را بررسی می کرد. در اوایل دهه 90 میلادي لستر براون 5بنیانگذار موسسه دیده بان جهانی، مفهوم پایداري را به طور کامل و در ارتباط با وضعیت جوامع تعریف کرد. او با وضع اصطلاح "جامعه پایدار" آن را جامعه اي تعریف کرد که بدون تضییع حقوق نسل هاي آینده قادر به تامین نیازهاي خود است.

رایجترین تعریف پایداري در ارتباط با توسعه در 1992 و درکنفرانس محیط زیست و توسعه سازمان ملل در ریودوژانیرو برزیل با عنوان "اجلاس عالی زمین"  بیان شدکه عبارتست از تامین نیازهاي نسل کنونی بدون به مخاطره انداختن ظرفیتهاي نسل آتی در برآوردن نیازهایشان.  

پس از این تعریف پایداري به هدفی تبدیل شده که طراحی سیاست هاي اقتصادي و اجتماعی در جوامع را هدایت می کند. این واژه نظیر مفاهیمی چون دموکراسی و عدالت، اصطلاح نابی است که دستیابی به آن هدف قرار گرفته و در این راستا " توسعه پایدار" ابزاري براي رسیدن به این هدف محسوب میشود. پایداري آرمانی است که سمت و سوي تلاش هاي ما را مشخص می کند. مفهوم پایداري ابعاد وابسته به هم بسیاري نظیر ابعاد بوم شناختی، اقتصادي، سیاسی و معرفت شناختی دارد و رسیدن به آن نیازمند نوعی رهیافت مشارکتی، جامع و بین رشته اي براي برنامه ریزي، پیاده سازي و ارزیابی برنامه هاي توسعه است.

برونت لند در گزارش خود می نویسد: "بشر توانایی ایجاد توسعه پایدار را دارد، ... مفهوم توسعه پایدار بر محدودیت هایی دلالت دارد که مطلق نیستند بلکه محدودیت هایی است که از ناحیه فناوري و سازمان اجتماعی برمنابع محیط زیست وارد می شود و این هردو می تواند مدیریت شده و براي یافتن راهی براي عصر جدیدي از رشد  .... و توسعه ارتقا یابند".

 .(Bruntdland, 1987:8)

 

1 - Barbara Ward

2 -Only One Earth (1972)

3 - Gro Harlem Brundtland

4 - Our common future

5 - Lester Brown