شهر تبریز از سال ۱۲۰۳ تا ۱۲۴۹ هجری قمری، مرکزی بود که تحولات و توجهات ویژه‌ای را به خود جلب می‌کرد. این دوره را عهد عباس میرزا می‌نامیم. احوال تبریز در این دوره، تحت تأثیر رویدادهای خارجی، حوادث محلی و مداخلات بین‌المللی قرار داشت. بنابراین، کتاب حاضر به خواننده‌های دانش‌آموز فرصتی می‌دهد تا با صفحاتی از تاریخ آشنا شوند که واقعاً بر احوال تبریز تأثیرگذار بوده و با تاریخ آذربایجان و گذشته تبریز ترکیب شده است.
این کتاب به موضوعاتی چون دوره آقامحمد خان شامل ایل قاجار و بیرق قشون، تلاش‌های روسیه برای نفوذ اقتصادی در ایران و دلایل تجاوز به ممالک قاجار، تولد عباس میرزا و رخ‌داد زلزله‌هایی که در طول این دوره رخ داده است، می‌پردازد. همچنین، موضوعاتی از قبیل استقلال گرجستان، قتل مرموز آقامحمدخان و شروع دوره فتحعلی‌شاه، سیمای دارالسلطنه تبریز، تحریکات انگلیس در شرق ایران و معاهدات بین ایران و انگلیس، نامه‌نگاری‌های فتحعلی‌شاه با ناپلئون بناپارت، عهدنامه فین کن اشتاین، کاروان‌های تجاری روسیه، دلایل افزایش کشتی‌های جنگی انگلیس در خلیج فارس، ساخت دژ اردبیل، اقدامات عباس میرزا ولیعهد در این دوره، و منشور فتحعلی‌شاه قاجار و دیگر حوادث مرتبط را به تشریح می‌پردازد.